FotoExploracje  Lębork dokumentacja fotograficzna opuszczonych miejsc i cmentarzy

Choczewo (woj.pomorskie)

Choczewo (niem. Chottschow), to wieś letniskowa w północnej Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Choczewo, na obszarze Wysoczyzny Żarnowieckiej, w pobliżu Jeziora Choczewskiego, przy drodze wojewódzkiej nr 213 i na trasie linii kolejowej nr 230 (Wejherowo-Garczegorze, obecnie zawieszonej). Miejscowość jest siedzibą gminy Choczewo.
Ze względu na słowiańskie brzmienie, historyczna nazwa niemiecka Chottschow została w 1937 roku zastąpiona przez administrację nazistowską sztuczną formą Gotendorf („wieś Gotów”). W 1945 roku miejscowość przez krótki czas nosiła nazwę Chociszewo.

Dzieje obecnej gminy Choczewo w przeszłości nierozerwalnie związały się z losami Pomorza Gdańskiego i Ziemi Lęborskiej.
Osadnictwo rozwinęło się już we wczesnym średniowieczu. 

W latach 1308-1309 ziemie te dostały się pod panowanie krzyżackie.
Pierwszy dokument o Choczewie pochodzi z 26 maja 1384 roku. Został wystawiony przez wielkiego mistrza Henryka Dusemer von Arffberg. Na jego mocy darowano dwór Choczewo i Strzeszewo pomorskiemu rycerzowi o imieniu Jaśko. Kolejnym właścicielem był Mateusz Korzowski, a w roku 1558 dwór stał się własnością Michała Jackowskiego. W połowie XVIII wieku majątek należał do szwedzkiej rodziny Fölkersamb. Jerzy Ernest Fölkersamb był właścicielem Choczewa, Choczewka i Słajkowa. Jego syn Jan Ludwik sprzedał majątek podkomorzemu Filipowi Jerzemu Wejherowi. W roku 1774 dwór kupił podpułkownik Prus Królewskich Jerzy Fryderyk Dzięcielski. Rodzina ta władała majątkiem do 1945 roku. Choczewo należało do parafii Osieki. W roku 1940 we wsi zamieszkiwało 599 mieszkańców. Istniała szkoła, kuźnia, karczma, apteka, sklepy, stacja kolejowa. We wsi był lekarz i dentysta.
W XVIII wieku znaczną rolę polityczną odgrywały miejscowe rody Krokowskich, Wejherów, Jackowskich, Łętowskich, Przebendowskich. Przedstawiciele Wejherów i Jackowskich już w XVII wieku byli posłami do sejmu Rzeczypospolitej. Sytuacja znaczących rodzin stała się trudniejsza w okresie zaborów. Germanizacja przebiegała tu z takim nasileniem jak w Wielkopolsce, na Śląsku i na Mazurach. 
Wyzwolenie spod niemieckiego panowania przyszło w marcu 1945 roku. Od 7 lipca 1945 roku obszar gminy Choczewo znalazł się w obrębie powiatu lęborskiego województwa gdańskiego (dzisiejszego województwa pomorskiego).
Cmentarz.
Nieistniejący już dziś cmentarz ewangelicki znajdował się niegdyś na terenie za budynkiem Parafii pw. Matki Bożej Królowej Polski w Choczewie, na lekim wzniesieniu, który obecnie porasta trawa. Wzniesienie to jest charakterystyczne, gdyż jego granice wyznaczają kamienie polne. W niewielkiej wnęce przed wzniesieniem stoi też kamienny postument, poświęcony pochowanym tu osobom do roku 1945.
Napis na czarnej tablicy pamiątkowej umieszczony został w dwóch językach: niemieckim i polskim.

W dowód pamięci 
naszym zmarłym
do 1945 r.
z Choczewa i
okolic.
Spoczywajcie 
w pokoju

Na terenie tego wzniesienia można jeszcze odnaleźć nieliczne pozostałości, wskazujące na to, że niegdyś znajdował się tam cmentarz. Można jeszcze gdzieniegdzie zobaczyć kamienne ramy po mogiłach czy inne elementy nagrobków.
Lepiej zachowane fragmenty niemieckich mogił znajdują się zaraz przy wejściu na teren parafii. Granitowe płyty z inskrypcjami w języku niemieckim oparte o zbudowany z cegieł budynek znajdują się po lewej stronie za nagrobkami, w których zostali pochowani Polacy. Znajduje się tam ponad dziesięć fragmentów nagrobków, na których można przeczytać imię i nazwisko osoby, do której grób należał. 
Być może zostały one ocalone z likwidacji cmentarza i zachowane, a być może zostały odnalezione już po jego zniszczeniu. 
Źródło:
1. Urząd Gminy Choczewo
2. https://pl.wikipedia.org
3. Na podstawie zebranych materiałów sporządzonych podczas oględzin terenu ewangelickiego cmentarza w Choczewie /2016 rok/