FotoExploracje  Lębork dokumentacja fotograficzna opuszczonych miejsc i cmentarzy

Krępa Kaszubska (woj.pomorskie) - cmentarze ewangelickie

Krępa Kaszubska (niem. Krampe) to wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie lęborskim, w gminie Nowa Wieś Lęborska w pobliżu drogi wojewódzkiej nr 214.

Dokument gdańskiego komtura zakonu krzyżackiego datowany na 11 grudnia 1382 roku wymienia niejakiego Hinntze Voltzena jako sołtysa tek wsi.
Rozwój gospodarczy Krępy napotkał wiele trudności i już w XVII wieku miejscowość przeszła na skarb państwa. Na początku XIX wieku znaleźli się nowi nabywcy.
W 1840 roku ziemie te należały do rodziny Bergell. Reinhold Bergell był jednak zmuszony sprzedać majątek Landbank AG Berlin, który w 1905 roku podzielił 954 ha na mniejsze gospodarstwa i przekazał je 69 osadnikom.

Cmentarze.
W Krępie Kaszubskiej znajdują się dwa cmentarze ewangelickie.
Pierwszy z nich położony jest w lini prostej około 1 km od wsi. Dostać się do niego można jadąc drogą główną w kierunku Lędziechowa. Potem należy skręcić w prawo, kierując się na Garczegorze, a następnie około 600 metrów w lewo drogą leśną. Po około 200 metrach po wschodniej stronie drogi natrafimy na pozostałości dawnej nekropolii.
Jako ''punkt rozpoznawczy'' możemy uznać tablicę informującą o pochowanych na cmentarzu więźniach obozu koncentracyjnego KL Stutthof - ofiar marszu śmierci. Ewangelicki cmentarz znajduje się po drodze do cmentarza ''obozowego''. Jego dzisiejsza powierzchnia wynosi około 0,57 ha. Powstał najprawdopodobniej w XIX wieku, choć dokładna data nie jest znana.
Dziś niewiele można dostrzeć na jego terenie. Widać ledwie kilka nagrobków z drogi - jest to tak naprawdę zaaranżowane lapidarium z pozostałości nagrobków. Zagłębiając się bardziej na obszar dawnego cmentarza można dostrzec pozostałości kamiennego fundamentu grobowca.
Od strony pierwotnego wejścia, na osi znajduje się współczesny pomnik z dwujęzyczną inskrypcją:

Pokolenie odchodzi,
Pokolenie przychodzi
A ziemia trwa po wszystkie czasy.
*****************************
Ein Geschlecht vergeht
das andere kommt;
die Erde aber bleibt immer bestehen.

                                                  Koh 1.4


Można założyć, że był to cmentarz dwukwaterowy z aleją w osi założenia. Orientacja nagrobków dziś trudna jest do określenia, ponieważ teren został zniwelowany, nagrobki zaś usunięte.

Starodrzew nieznacznie wycięty, występują też liczne samosiejki, m.in. klonu, lipy i kasztanowca. W podłożu widoczne są: barwinek pospolity, bluszcz oraz paproć.
Drugi z ewangelickich cmentarzy położony jest około 650 metrów na południe od ostatnich zabudowań miejscowości. Trafimy na niego jadąc drogą główną w kierunku Janowic. Po wschodniej stronie drogi znajduje się aleja świerkowa o długości około 140 metrów. Idąc aleją wgłąb, wejdziemy na teren cmentarza. 
Podobnie jak pierwszy z cmentarzy, tak i ten powstał najprawdopodobniej w wieku XIX. Jego wielkość wynosi około 0,30 ha.
Teren cmentarza jest zaniedbany i zdewastowany. Dewastacja nekropolii sprawiła, iż niekiedy ma się wrażenie, że układ mogił jest chaotyczny. Widać kilka kamiennych podstaw pod krzyż żeliwny oraz kilkanaście pozostałości postumentów nagrobków. Można też odnaleźć wiele betonowych ram nagrobnych (kilka z nich jest przemieszczonych).
Udało nam się spod piachu wygrzebać kamienny krzyż z widoczną inskrypcją:

Hier ruhet in Gott
Friedrich Albrecht
*(fragment trudny do odczytania)...8.1871(?)  †19.7.1910

W południowo-zachodniej części cmentarza teren jest oczyszczony z zieleni. Na tym obszarze znajdują się dwa nagrobki usypane z piasku. Są zadbane i widnieją na nich kwiaty oraz wypalone znicze. Można przypuszczać, że albo są to stare nagrobki, o które dba jedna z tutejszych rodzin albo też są to nagrobki bardziej współczesne.
Brak tablic uniemożliwia identyfikację osób tam pochowanych oraz określenie lat, z których ów nagrobki pochodzą. Niestety, podczas naszego pobytu w Krępie Kaszubskiej nie natrafiliśmy na nikogo, kto byłby nam w stanie powiedzieć coś więcej o tych nagrobkach.
Granice cmentarza określone tu są ukształtowaniem terenu. Orientacja nagrobków: wschód-zachód.

Zieleń zachowała się w dobrym stanie. Starodrzew został w części wycięty i występują liczne samosiejki kasztanowca i klonu. W poszyciu występują: bluszcz pospolity, paproć oraz konwalia majowa.
Źródło:
1. Gmina Nowa Wieś Lęborska
2. Na podstawie zebranych materiałów sporządzonych podczas oględzin terenów cmentarzy w Krępie Kaszubskiej /2013 rok/.