FotoExploracje  Lębork dokumentacja fotograficzna opuszczonych miejsc i cmentarzy

Okalice (woj.pomorskie)

Okalice (niem. Occalitz), to osada  kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie lęborskim, w gminie Cewice, przy lokalnej szosie łączącej Łebunię z Popowem.

W średniowieczu była to osada warowna i przygraniczna strażnica, na co wskazuje jej usytuowanie na wzgórzu oraz resztki wczesnośredniowiecznego grodziska. Nazwa osady wywodzi się od mułu, intensywnie występującego na pobliskich mokradłach. 
W 1781 roku wieś stała się własnością Wejherów. Pod koniec XIX wieku Okalice były siedzibą gminy.
Z dawnych czasów pozostały: ryglowy spichlerz, murowana stodoła i obora z przełomu XVIII/XIX wieku.  Na terenie majątku znajdują się źródła rzeki Okalicy. Tereny te wraz z okolicznymi polami w 1906 roku zakupił magistrat Lauenburga. Źródliska te wykorzystywane są od tego czasu jako punkt poboru wody pitnej dla miasta. 
Na wzniesieniach, które są pozostałościami dawnego grodziska, można - oprócz wspomnianych zabudowań gospodarczych byłego folwarku - znaleźć też resztki zaniedbanego parku dworskiego, w którym zachował się stary drzewostan. Istniejący tu dwór został spalony po wojnie i rozebrany. 
Cmentarz.
Na teren dawnego cmentarza natrafimy mijając ostatnie zabudowania gospodarcze. Jadąc od strony Popowa, należy skręcić na prawo, wjeżdżając w leśną drogę. Po około 100-150 metrach, wejść w głąb lasu, gdzie natrafimy na pozostałości dawnej nekropolii. A pozostało się z niej naprawdę niewiele. 
Jeszcze podczas rozmowy z okolicznymi mieszkańcami, dowiedzieliśmy się, że cmentarz ten w 2013 roku został ograbiony. Głównym celem złodziei był pozostały jeszcze żeliwny fragment ogrodzenia. Wandale zostali ujęci, a po ogrodzeniu został się jedynie niewielki fragment wrośnięty w drzewo. 
Sam cmentarz jest niewielkich rozmiarów, ale mimo tego duża jego dewastacja spowodowała, że ciężko jednoznacznie stwierdzić gdzie przebiegają jego granice. Mniej więcej w centralnym punkcie nekropolii znajduje się szereg nagrobków, które są doskonale widoczne dzięki kamiennym ramom, które wyznaczają te właśnie miejsca pochówku. Niemalże przy każdej stoi kamienna płyta, ale nie udało się natrafić na jakąkolwiek tablicę inskrypcyjną. Przy wielu nagrobkach są za to postawione charakterystyczne niewielkie krzyże drewniane składające się z dwóch zbitych ze sobą deseczek. W niektórych miejscach z ziemi wystają same kamienne płyty, wokół których nie widać innych elementów nagrobka. Gdzieniegdzie natrafimy też na kilka kamiennych podstaw krzyży żeliwnych. Jednak to, co zwraca uwagę to bez wątpienia pojedyncze fragmenty zniszczonych pomników, które zalegają na terenie okalickiej dawnej nekropolii. Można też odnaleźć dwa pola nagrobne, które świadczą najprawdopodobniej o pochówku rodzinnym. W jedno z drzew wrośnięty jest niewielki fragment żeliwnego ogrodzenia. 
Jeden z nagrobków na cmentarzu w Okalicach

Nagrobek Elsbeth Grosch

Zdjęcie, które otrzymaliśmy od pani M. Sefzyk przedstawia nagrobek babci kobiety, która zmarła w 1934 roku na skutek gorączki poporodowej zaraz po urodzeniu matki pani Sefzyk. Kobieta urodziła się w Popowie, a zmarła w Okalicach, gdzie też została pochowana.
Napis na nagrobku brzmiał:

Elsbeth Grosch 
geb. Vandreike
 * 24.01.1911 
                                         † 09.03.1934 

PS. Dziękujemy pani Sefzyk za przekazanie nam zdjęcia i zgodę na jego publikację.
Źródło:
1. Budkowski W., Mikusiński P.; Ziemia Lęborska - przewodnik turystyczny; Lębork 2012
2. Świetlicka A., Wisławska E.; Słownik historyczny miast i wsi województwa słupskiego - przewodnik bibliograficzny; Słupsk 1998
3. Na podstawie zebranych materiałów sporządzonych podczas oględzin terenu ewangelickiego cmentarza w Okalicach /2013 rok/.