FotoExploracje  Lębork dokumentacja fotograficzna opuszczonych miejsc i cmentarzy

Rekowo Lęborskie (woj.pomorskie)

Rekowo Lęborskie (niem. Reckow) to wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie lęborskim, w gminie Nowa Wieś Lęborska na trasie zawieszonej obecnie linii kolejowej (Lębork-Choczewo-Wejherowo).

Pisownia nazwy tej wsi, już z racji łatwości jej wymowy, nie ulegała  w źródłowym materiale żadnej, istotnej zmianie: 


Rekow - w roku 1393; 
Rekow - w roku 1400; 
Rekow - w roku 1437; 
Rekow - w roku 1638; 
Reckow - w roku 1658; 
Reckow - w roku 1712;
Reckow - do 10.III.1945r.

Jest prawdopodobne, iż nazwa wsi Rekowo dała początek nazwisku Rekowski; występuje ono dość licznie na Pomorzu.
Ta bardzo stara, przez wieki - fiskalna osada chłopska, także nie
posiada swej założycielskiej metryki. Często rodzimy charakter nazwy
sugeruje dużą zasadność przypuszczenia o istnieniu jej przed rokiem
1310, tj. przed czasem krzyżackiego zaboru. Rozlokowała się ona przy
drodze, jaka już we wczesnym średniowieczu łączyła 2 ośrodki kasztelańskie - Białogardę i Chmielno, które zapewne jeszcze wcześniej były grodami opolnymi.
Najstarszym, znanym, wzmiankującym o Rekowie jest nadanie mu chełmińskich praw przez komtura gdańskiego, Jana von Rumppenheim, biorcą nadania był sołtys, Herman Volczer. Przywilej ten wymienia 43 włóki /łany/, w tym 4 włóki i 9 mórg wolnych od danin - do  użytku samego sołtysa, który pobierał też trzecią część dochodów sądowych. Pozostałe dwie trzecie szły do kasy Zakonu, który - jak zwykle - zastrzegał dla siebie prawo eksploatacji ew. rud, jak też sprawowania jurysdykcji na drogach, wobec gości /osób przejezdnych/ oraz mieszkańców nie posługujących się niemiecką mową. Od każdej włóki chłopa Zakon pobierał czynsz w kwocie 14 pruskich szkojców oraz 2 kury. Ponieważ sołtys uzyskał przywilej połowu ryb na swój użytek w miejscowym jeziorze, winien był pełnić służby z 1 koniem w wyprawach, stróży itp., gdziekolwiek i kiedykolwiek zostanie wezwany. Biskup włocławski /kujawski/, po przeliczeniu daniny naturalnej na czynsz, miał otrzymać 0,5 wiardunku /1/8 grzywny/, proboszcz zaś 1 korzec żyta i 1 korzec owsa - również z każdej włóki. Świadkiem nadania był lęborski wójt. Jan Czechowicz. Dokument poboru wojskowego z roku 1400 podaje, że Rekowo wystawiało 2 zbrojnych pieszych, a w r.1424 - 1 pieszego.
W rejestrze służebności i danin z roku 1437 Rekowo w dalszym ciągu figuruje wśród chłopskich wsi fiskalnych na prawie chełmińskim, ma 34 włóki .Pobrany z zasiedlonych włók czynsz wyniósł 16,5 marek /grzywien/. Jedna grzywna równała się nominalnie ok. 192 gramom srebra. zanotował, że z owych W roku 1425 podawano, iż rekowianie winni byli też pracować dla Zakonu przy sianokosach.
W czasach pewnej pomyślności ekonomicznej Pomorza, w roku 1559, podawano w Rekowie 40 włók, 1 sołtysa i 7 chłopów; 40 włók
wzmiankuje się tutaj też w roku 1628.
W związku z utwardzeniem drogi poprawiła się komunikacja.
Dalszy postęp w tej dziedzinie nastąpił wraz z otwarciem linii kolejowej
Lębork - Choczewo w roku 1910, kiedy Rekowo otrzymało własny
przystanek. W roku 1911 było ono chłopską gminą z 305 mieszkańcami,
w wójtostwie Tawęcino. W roku 1925 sołtysem był rolnik Fryderyk Technow.
Podczas II wojny światowej zatrudniano tu przeważnie polskich robotników przymusowych. W ostatnich latach hitlerowskiego panowania gospodarka podupadła. W lutym i marcu 1945 roku prowadzono tędy - ku Krępie Kaszubskiej i Gęsi - zaśnieżonymi drogami kolumny
wyniszczonych więźniów koncentracyjnego obozu Stutthof.
Rekowo wyzwolili 10.III.1945 roku żołnierze 19 Armii radzieckiej, dowodzonej przez gen. por. Włodzimierza Romanowskiego. Armia ta pozostawała w składzie II Frontu Białoruskiego, dowodzonego przez marsz. Konstantego Rokossowskiego. W tym rejonie przechodziła też I Armia Pancerna Gwardii, którą dowodził gen. płk Michał Katukow.
W czasach Polski Ludowej nastąpiła repatriacja niemieckiej ludności; zastąpiła ją ludność pochodząca z różnych stron Polski.
Do roku 1955 Rekowo było wsią Gminy Łebień. W Gminie Łebień
znalazło się ono ponownie w latach 1973-1976. Od czerwca 1976 roku, w związku z likwidacją tej gminy, jak też przekazaniem jej południowej części Gminie Nowa Wieś Lęborska, opisywana wieś weszła w skład tejże jednostki administracyjnej.

Cmentarz.
Cmentarz w Rekowie położony jest około 1000 metrów (w linii prostej) na północ od ostatnich zabudowań. Dojazd możliwy jest drogą gruntową na południe od miejscowości. Po około 800 metrach za ostatnimi zabudowaniami należy skręcić w lewo - w drogę polną, dojść do linii lasu i skręcić w prawo. Cmentarz znajduje się w odległości około 300 metrów po zachodniej stronie drogi leśnej. 
Nekropolia powstała w XIX wieku. Odnaleziony najstarszy nagrobek pochodzi z roku 1893. Obecnie jego ogólna powierzchnia wynosi około 0,29 ha. 
Cały jego teren ogrodzony był kamiennym ogrodzeniem, którego pozostałości odnajdziemy również i dziś. Ma on podłużny kształt z czytelnymi granicami. Orientacja nagrobków: wschód-zachód.
Cmentarz podzielony jest na dwie części - część ewangelicką oraz mennonicką. Mennonicka znajduje się w południowej części nekropolii. Archiwalne materiały wspominają, że jest ona znacznie starsza od części ewangelickiej. Do roku '45 na terenie cmentarza znajdowało się około 53 wolnostojących nagrobków.
W części mennonickiej odnajdziemy ledwie kilka nagrobków: jedna stojąca stela zwieńczona trójkątem z wolutami o wyskości około 120 cm oraz jedna leżąca na ziemi o wysokości około 140 cm. Zarówno na jednej jak i na drugiej nie dostrzeżemy jakichkolwiek napisów, stąd trudno określić ich przeznaczenie. Znajduje się tam również kamienny postument z nieczytelną brakującą inskrypcją, zwieńczony łukiem wklęsło wypukłym o wysokości około 200 cm. 
Na terenie całego cmentarza (w tym również części mennonickiej) odnajdziemy wiele podstaw pod krzyże, jak również kamienne ramy mogił. Bardzo duża ilość nagrobków z postumentami pod tablice, jak również wiele postumentów w ksztacie pnia drzewa. 
Ma się wrażenie, że część ewangelicka jest bardziej zdewastowana. Znacznie więcej tu krzaków i chwastów, spomiędzy których można ledwie dostrzec pozostałości mogił oraz tablic. 
Na odnalezionej podstawie pod krzyż można odczytać inskrypcję:

Hier ruhet in Gott
Ernst Runge
*d.27 Juli 1888
†d.5 Juni 1893

Zagłębiając się dalej w teren cmentarza odnajdziemy również pozostałości tablicy nagrobnej (odbity rewers) z czytelną datą pochówku - 1908.
Zaś w jednym z pól nagrobnych, oparty o murek stoi fragment żeliwnego, ażurowego krzyża, który został przemieszczony - bez inskrypcji.
Niedaleko w trawie odnajdziemy kolejną niepompletną płytę nagrobną, na której odczytamy:

Hier ruhet in Gott
mein lieber...(nieczytelne - brak fragmentu płyty)
unser guter...(nieczytelne - brak fragmentu płyty)
Emil Se...(nieczytelne - brak fragmentu płyty)
*25.8.18...(nieczytelne - brak fragmentu płyty)

Ogólnie cmentarz jest w złym stanie. Zarówno nagrobki, jak i drzewostan nekropolii. Starodrzew w części wycięty (wokół granic cmentarza). Występują liczne samosiejki dębu, klonu i świerku. W podłożu występuje barwinek pospolity, bluszcz pospolity, konwalia majowa oraz niezapominajka. 
Źródło:
1. Gmina Nowa Wieś Lęborska. Historia, przyroda, kultura ludowa
2. Na podstawie zebranych materiałów sporządzonych podczas oględzin terenu ewangelickiego cmentarza w Rekowie Lęborskim /2013 rok/.