FotoExploracje  Lębork dokumentacja fotograficzna opuszczonych miejsc i cmentarzy

Strzepcz (woj.pomorskie)

Strzepcz (dodatkowa nazwa w j. kaszub. Strzépcz) – wieś kaszubska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Linia.
Wieś leży na Pojezierzu Kaszubskim, na północnym skraju kompleksu Lasów Mirachowskich i nad jeziorem Strzepcz w zasięgu „Obszaru Chronionego Krajobrazu Dolina Łeby”.
Strzepcz jest siedzibą sołectwa Strzepcz, w którego skład wchodzą również Dargolewo, Głodnica i Zielony Dwór. W Strzepczu znajduje się parafia św. Marii Magdaleny należąca do dekanatu Sierakowice w diecezji pelplińskiej.

Pierwsza wzmianka wsi pochodzi z 11 czerwca 1314 roku, kiedy to wieś nazywała się Scherpzig. W tym samym roku powstała parafia.
Nazwa Strzepcz pojawiła się po raz pierwszy w 1534 roku.
W okolicy wsi, w rejonie Góry Szubieniczej (Galgenberg) odnaleziono liczne popielnice grobowe. Od 1594 r. odbywały się tutaj sejmiki powiatu mirachowskiego. Do 1864 r. kościół w Sianowie był filią Strzepcza.
Od 1757 roku istniał szpital (przytułek) dla ubogich przy kościele, fundowany przez Przebendowskiego. Budynek został rozebrany po II wojnie światowej.
Pod koniec XIX wieku wieś liczyła 506 mieszkańców i jej obszar wynosił 1045 ha. Istniało wówczas 61 domów.
Szkoła została wybudowana pod koniec XIX wieku.
Podczas zaboru pruskiego wieś nosiła nazwę niemiecką Strepsch. Podczas okupacji niemieckiej nazwa Strepsch w 1942 została przez nazistowskich niemieckich propagandystów (w ramach szerokiej akcji odkaszubiania i odpolszczania nazw niemieckiego lebensraumu) zweryfikowana jako zbyt kaszubska i przemianowana na nowo wymyśloną i bardziej niemiecką – Streep.
16 marca 1948 roku w Strzepczu powstała pierwsza biblioteka gminna. Do 31 stycznia 1999 roku siedzibą biblioteki był lokal przy obecnej ulicy ks. Józefa Rotty. Biblioteka została przeniesiona do budynku Kaszubskiego Liceum Ogólnokształcącego, a w lipcu 2000 - do lokalu w Szkole Podstawowej i Gimnazjum. Biblioteka istnieje do dziś.

Cmentarz.
Cmentarz (obecnie parafialny, dawny katolicki), położony jest przy skrzyżowaniu dróg ze Smażyna, Tłuczewa i Mirachowa. Znajduje się poza zabudowaniami wsi, w jej południowej części. Zakłada się, że powstał w I połowie XIX wieku, a jego ogólna powierzchnia wynosi 1,05 ha. Istniejąca dokumentacja cmentarza wskazuje, że pierwsze pochówki na tym terenie zaczęły się już odbywać w 1764 roku (księgi zgonów/przekazy ustne), jednak brak jest danych dotyczących miejsca przechowywania tejże dokumentacji (przynajmniej my nie natrafiliśmy na żadne informacje). 
Sam cmentarz utrzymany jest w dobrym stanie. Całość terenu jest czytelna, kwater również. 
Eksplorując jego teren, natrafimy na wiele nagrobków, które zachowały się w dobrym stanie. Czytelne są ich tablice inskrypcyjne, natrafimy też na żeliwne krzyże, na których wciąż widnieją nazwiska osób tam pochowanych, jak i twórców krzyży (np. Fritz Casper/Lauenburg Pom.). Odnelźć można wiele kamiennych pomników, które wciąż okalają żeliwne ogrodzenia. Niektóre z nich posiadają tablice, inne już ich nie mają. Na żeliwnych krzyżach można odczytać imiona i nazwiska w języku polskim:

Tu 
spoczywają 
zwłoki
ś.p. Ksawerego Piepka
z Tłuczewa
ur. 3 grudn. 1845 r.   zm. 14 paźdz. 1919 r.
R.I.P.

Niektóre żeliwne krzyże zostały odnowione, tzn. są pomalowane czarną farbą, a napisy dobrze widoczne. Układ nagrobków częściowo czytelny, niektóre są zarośnięte trawą i krzakami. W niektórych fragmentach cmentarz jest całkowicie zarośnięty, przez co dostanie się do niektórych mogił porą letnią jest dość utrudnione. 
Cmentarz okala mur ogrodzeniowy, ceglany, otynkowany. Na południowej osi cmentarza znajduje się brama główna i aleja brzozowa. 
Ogólny stan zachowania zieleni na cmentarzu jest dobry. Znajdują się tam brzozy i świerki. 
W czasach okupacji niemieckiej miała tu miejsce akcja pacyfikacyjna gestapo mająca na celu zatrzymanie ludności udzielającej pomocy partyzantom Gryfa Pomorskiego. Na cmentarzu znajdują się groby 80 zamordowanych więźniów niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof.
Źródło:
1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023
2. Historia przed 1939 - Parafia p.w. Św. Marii Magdaleny w Strzepczu od 1314, Parafia p.w. Św. Marii Magdaleny [dostęp 2024-01-15] (pol.).
3. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich; praca zbiorowa, Warszawa 1880-1890
4. Na podstawie zebranych materiałów sporządzonych podczas oględzin terenu cmentarza parafialnego w Strzepczu /2018 rok/.